Kilometerheffing vrachtwagens in België

14.06.2019

België voerde op 1 april 2016 een kilometerheffing voor vrachtwagens (+ 3,5 ton) in. 

De mobiliteitseffecten van de kilometerheffing voor vrachtwagens waren beperkt: enerzijds was er een versnelde vergroening van het vrachtwagenpark ten gevolge van de tariefdifferentiatie en anderzijds werd de trend van de ‘camionettisering’ versterkt doordat voertuigen onder de 3,5 ton niet onder de regeling vallen. 

Door de keuze voor een ‘domme’ kilometerheffing werden nog een aantal andere effecten vastgesteld. 
De toegenomen vervoerprijs werd doorgerekend aan de eindgebruiker. Er was sprake van sluipverkeer doordat enkel een beperkt deel van het wegennet een tarief hoger dan nul kreeg. Het zijn grotendeels autosnelwegen en wegen parallel aan die snelwegen waar vrachtwagens moeten betalen (ook al zijn een aantal snelwegen rond de havens vrijgesteld omwille van concurrentiële redenen). In de afgelopen jaren zijn een aantal wegen in Vlaanderen en Wallonië  toegevoegd aan het betolde wegennet. In het Brussels gewest moet op elke weg betaald worden en is het onderliggend wegennet duurder dan de hoofdwegen.
De kilometerheffing voor vrachtwagens bracht in 2018 712,7 miljoen euro op (in België) waarvan iets meer dan de helft door buitenlandse vrachtwagens.

kilometerheffing vrachtwagens België

Het systeem van de kilometerheffing voor vrachtwagens is gebiedsdekkend en technisch mogelijk gemaakt door On Board Units (OBU) die werken door gps. Voor de handhaving (detecteren van vrachtwagens zonder OBU) zijn er zowel vaste portieken als mobiele controle-eenheden.

Om de controle op de dienstverleners te verwezenlijken, de coördinatie tussen de gewesten te verzorgen en de communicatie inzake de kilometerheffing centraal en uniform te houden werd de Interregionale Entiteit Viapass opgericht.